Những điều cần biết khi lập bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ

Bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ được lập như thế nào là đúng? Có ý nghĩa gì? Mẫu bàn thờ nào vừa hiện đại vừa trang nghiêm? Hãy cùng Bàn Thờ Tận Tâm tìm hiểu chi tiết trong bài viết bên dưới đây.

Cửu Huyền Thất Tổ là gì và thờ ai?

Cửu Huyền Thất Tổ có rất nhiều cách giải thích nên rất khó định nghĩa được bốn chữ này. Nhưng nhìn chung chúng ta có thể hiểu nôm na Cửu Huyền là thờ 9 đời (cao tằng, tổ, cha, mình, con, cháu, chắt, chút) và Thất Tổ là thờ 7 ông tổ (cao, tằng, tổ, cao cao, tằng tằng, tổ tổ, cao tổ). Với mục đích là tỏ lòng biết ơn của con cháu đối với ông bà, tổ tiên đã có công sinh dưỡng. Đối với những người có sự am hiểu nhất định về phong thủy thì bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ có liên quan đến vận mệnh và may mắn của gia đình.

Cụ thể hơn, ta có 2 cách hiểu như sau:

Cách 1: Tính từ bản thân mình

• Cửu Huyền: Bản thân mình là 1, cha là 2, ông nội là 3, ông cố là 4, ông sơ là 5, cha của ông sơ là 6, ông nội của ông sơ là 7, ông cố của ông sơ là 8, ông sơ của ông sơ là 9.
• Thất tổ: Lấy Cửu Huyền trừ đi đời của mình và cha mình là ra thất tổ.

Cách 2: Từ trên xuống

• Cửu Huyền: Ông sơ mình là 1, ông cố mình là 2, ông nội mình là 3, cha mình là 4, bản thân mình là 5, con trai mình là 6, cháu nội mình là 7, cháu cố mình là 8, cháu sơ mình là 9.
• Thất Tổ: Tính từ đời cha mình đến cháu sơ của mình.

Ý nghĩa

Văn hóa Việt Nam đa dạng về học thuật, tôn giáo, giải trí, nghệ thuật… nơi văn hóa tâm linh đa dạng không chỉ trong cách thờ cúng, mà còn ở ý nghĩa của mỗi lĩnh vực, mỗi con người.

Là một vật thể thờ cúng chỉ được lưu giữ trong một số gia đình, đây được được coi như một tấm bảng quý giá có thể được sử dụng để lưu giữ và ghi nhớ công ơn của ông bà, cha mẹ và tổ tiên. Đồng thời cũng là một nét đẹp trong truyền thống uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây.

Có nhiều người cho rằng nếu cha mẹ còn sống thì không nên thờ Cửu Tổ trong nhà, vì Cửu Tổ là thờ cha mẹ. Đối với những người khác thì lại có quan điểm hoàn toàn khác. Vậy nên việc lập bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ hoàn toàn phụ thuộc vào văn hóa thờ cúng của từng gia đình.

Phân loại phổ biến

Thờ cúng Cửu Huyền thất tổ ngày nay được chia làm 3 loại phổ biến:

• Bài vị: Ưu điểm của bài vị Cửu Huyền thất tổ là kích thước gọn nhẹ có thể phù hợp với mọi loại bàn thờ. Ngoài sự gọn nhẹ, sự bền chắc cũng là một ưu điểm vượt trội của nó.
• Tranh thờ: Tranh thờ có kích thước nhỏ hoặc lớn là tùy theo yêu cầu của gia chủ. Theo như thông thường, tranh Cửu Huyền sẽ có thêm chân đế để việc kê được thẳng đứng. Ưu điểm của tranh là giá rẻ và đa dạng về thiết kế, mẫu mã.
• Liễn thờ: Liễn thờ có giá thành cao hơn với hai loại trên. Liễn thờ Cửu Huyền thông thường sẽ đặt ở chính giữa bàn thờ. Ưu điểm của liễn thờ Cửu Huyền là thiết kế đẹp, giúp làm nổi bật toàn bộ không gian thờ cúng.

Cách lập và thờ cúng các vị thất tổ Cửu Huyền

Cách thờ, cúng bái các vị Cửu Huyền trong mỗi gia đình có thể nói là hoàn toàn khác nhau. Tuy nhiên, hãy theo những nguyên tắc sau đây để không xâm phạm, bất kính với thần linh:

Gia đình nào được thờ Cửu Huyền Thất Tổ?

Theo phong tục cổ truyền, con trưởng là người có nghĩa vụ phụng dưỡng và thờ cúng với ông bà, tổ tiên. Còn đối với những người anh em khác trong gia đình, khi họ kết hôn và tách ra ở riêng thì sự thờ cúng sẽ được giản lược. Họ thông thường sẽ không thờ nhiều đời mà chỉ thờ ông bà, cha mẹ.

Với những người thờ chính (con trưởng) thì sẽ thờ nhiều đời. Thế hệ con cái thờ cúng cha mẹ được gọi là thờ cúng 1 đời, đời cháu thờ ông bà là thờ cúng 2 đời, cháu chắt thờ ông bà gọi là thờ cúng 3 đòi, cháu sơ thờ ông bà gọi là thờ cúng 4 đời.

Đời cháu thờ cúng ông bà gọi là thờ 2 đời. Thế hệ cháu chắt thờ cúng ông bà cố gọi là thờ 3 đời. Đời cháu thờ cúng ông bà gọi là thờ 4 đời. Theo phong tục xa xưa, thờ cúng ông bà giữ đến đời thứ năm. Ngày nay, xã hội không ngừng phát triển, những chuẩn mực gia đình cũ dần được thay thế, việc sùng kính ông bà tổ tiên đến đời thứ 3 thì thường sẽ được dừng lại.

Cách lập bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ

Khi gia chủ dựng, lập bàn thờ thất tổ,Cửu Huyền cũng chính là bàn thờ gia tiên. Do đó, gia đình cần tuân thủ các bước nhất định sau đây để đảm bảo luôn cẩn thận trong từng công đoạn.

• Bước 1: Cần chuẩn bị đầy đủ tất cả các vật phẩm quan trọng và cần thiết trên bàn thờ như mâm cúng và đồ thờ cúng.
• Bước 2: Tẩy uế, vệ sinh sạch sẽ vật phẩm được đặt trên bàn thờ. Gia chủ có thể dùng rượu trắng pha vài lát gừng, sau đó dùng khăn để thấm hỗn hợp và lau nhẹ nhàng.
• Bước 3: Vệ sinh bàn thờ Cửu Huyền bằng nước pha gừng rồi để khô.
• Bước 4: Gia chủ đặt bài vị lên bàn thờ gia tiên. Đối với những gia đình thờ Phật và gia tiên cùng nhau, cần lưu ý đặt bài vị Cửu Huyền Thất Tổ thấp hơn bàn thờ Phật nhằm tránh những kiêng kỵ trong thờ cúng.
• Bước 5: Sau khi đã bài trí xong, gia chủ đặt các đồ thờ cúng khác như lư hương đồng, lọ hoa… lên bàn thờ.
• Bước 6: Gia chủ tiến hành lễ cúng, đọc văn khấn, sau đó thắp hương.
• Bước 7: Sau khi hương nhang đã tàn, gia chủ lấy lễ vật xuống và phân phát cho các thành viên trong gia đình để được hưởng phúc khí từ ông bà.

Bài vị đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với linh vị Cửu Huyền, vì vậy khi đặt bài vị, gia chủ cần lưu ý một số điều cơ bản để hạn chế phạm phải những điều cấm kỵ:

• Không đặt tranh của thất tổ và Cửu Huyền vào hộp hoặc lồng kính.
• Không đặt vật gì chèn ép bài vị của Cửu Huyền.
• Hạn chế để bài vị gia tiên dưới chân Phật. Gia chủ có thể đặt lệch qua bên cạnh.
• Đặt bài vị thất tổ thấp hơn Phật nhằm thể hiện sự tôn kính.
• Đảm bảo sự vệ sinh, sạch sẽ cho bàn thờ.
• Chọn đồ thờ cúng tươi và thường xuyên thay rượu nước.

Mâm cơm cúng trên bàn thờ

Mâm cơm cúng các vị Cửu Huyền và thất tổ sẽ phụ thuộc vào vùng miền mà chuẩn bị các món ăn khác nhau. Gia chủ có thể tham khảo những gợi ý sau đây về cách chuẩn bị mâm cơm cúng:

• Ở miền Bắc: Cơm trắng, xôi vò hoặc xôi gấc, thịt quay, giò chả, miến xào lòng gà, rau xào, nộm, chân giò hầm măng, nem rán, gà luộc.
• Ở miền Trung: Xôi lạc, thịt luộc hoặc gà luộc, rau xào, canh xương hầm rau củ, cá thu kho thơm, thịt kho tiêu.
• Ở miền Nam: Giò heo hầm đu đủ hoặc măng, thịt kho tàu, thịt ba chỉ luộc, món xào.

Chuẩn bị mâm cơm cúng Thất Tổ Cửu Huyền, trọng tâm không phải là hình thức “mâm cao cỗ đầy” mà là nội dung, cụ thể là lòng biết ơn, thành kính chân thành của con cháu với ông bà, tổ tiên.

Hình ảnh bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ đẹp được dùng phổ biến

Sau đây là một số mẫu bàn thờ cùng các liễn thờ, bài vị và tranh Cửu Huyền Thất Tổ đẹp cao cấp, được nhiều gia đình yêu thích lựa chọn:

Qua bài viết này, quý bạn độc giả có lẽ đã có thêm một số thông tin bổ ích về bàn thờ thất tổ. Nếu có mong muốn mua bàn thờ hoặc cần tư vấn hãy liên hệ với Tận Tâm – nơi sản xuất bàn thờ uy tín tại Hồ Chí Minh, Hà Nội, để được tư vấn tận tình và nhanh chóng.

Xem thêm: 100+ mẫu bàn thờ gia tiên đẹp phù hợp với mọi không gian

Theo: Võ Văn Giáp, CEO Bàn Thờ Tận Tâm